Spiesz się powoli, czyli fotografia dla cierpliwych

Obserwujemy gwiazdy

To było pierwsze zdjęcie i pierwsze wyzwanie. Potrzebowałem wężyka spustowego, statywu, aparatu (w tym wypadku: Nikon D3s) oraz obiektywu 14 mm f/2.8. Cel był jeden – sfotografować widok z mojego balkonu nocą i pokazać wędrówkę gwiazd. Umieściłem zatem aparat na statywie. Czułość ustawiłem na ISO 200. Zależało mi na ograniczeniu szumów. Kadr ustawiłem tak, aby było widać jak najwięcej nieba, ale także małe szczegóły na Ziemi wyznaczające horyzont. Przysłonę ustawiłem na f/16, a czas naświetlania zablokowałem wężykiem spustowym na 180 minut!

Umieściłem na statywie aparat z tym samym obiektywem co poprzednio i wybrałem czas naświetlania 30 sekund, wartość przysłony ustawiłem na f/5,6, a czułość matrycy na ISO 1600. Ostrość manualnie przekręciłem na znaczek nieskończoności i zrobiłem testowe zdjęcie. Wyszło znakomicie. Sprawdziłem ostrość – gwiazdy był wyraźne i zdjęcie wyglądało nadzwyczaj dobrze. Przełączyłem aparat w tryb seryjny i za pomocą wężyka spustowego włączyłem i zablokowałem spust migawki. Pozostawało poczekać. Aparat „strzelał” co 30 sekund samoczynnie. Nie byłem pewny, ile ujęć uda mi się zarejestrować, ponieważ trudno było przewidzieć, jak długo wytrzyma bateria. Okazało się, że mocno wyeksploatowany przez cztery lata akumulator dał radę pracować przez 2 godziny. To wystarczyło. Powstało wiele pojedynczych zdjęć, które rejestrowały powolny ruch gwiazd. Wiedziałem już, że ten sposób fotografowania jest znacznie skuteczniejszy niż wielogodzinne naświetlanie jednego ujęcia. Do złożenia wszystkich zdjęć w jedno finalne użyłem programu Photoshop oraz jednego z darmowych programów do składania zdjęć nieba.

Na koniec – pamiętajcie, aby mieć pod ręką szmatkę do przetarcia obiektywu podczas fotografowania. Wilgoć to nasz wróg przy nocnych ujęciach. Weźcie też po uwagę, że chmury nie pozwolą na zrealizowanie podobnej sesji, a lokalizacja, w której będziecie fotografować, powinna być oddalona od silnych świateł emitowanych przez duże siedliska ludzkie. Zbyt silna iluminacja z dołu kadru zniszczy końcowy efekt i nie pozwoli dobrze zarejestrować nieba i gwiazd. Zamieszczam jeszcze jedno ujęcie wykonane kolejnej nocy, gdy po półtorej godzinie wymieniłem baterię na nową, aby aparat mógł dłużej rejestrować ruch gwiazd.

Postanowiłem robić zdjęcia co 10 minut, aby stworzyć sekwencję ujęć pokazujących zmianę położenia stokrotek. Aby „zmylić” kwiaty, po zrobieniu każdego kolejnego zdjęcia ustawiałem blendę blisko doniczki, aby zmieniać intensywność światła oraz kierunek. W ten sposób stokrotki w niemal w ekspresowym tempie zmieniały położenie i po około czterech godzinach fotografowania miałem do dyspozycji kilkadziesiąt ujęć. W programie Photoshop złożyłem kadry, aby pokazać, jak bardzo kwiaty zmieniają się w ciągu paru minut. Byłem szczerze zaskoczony tym, jak szybko stokrotki reagują na zmianę światła i jak szybko można w naturalny sposób spowodować, aby zaczęły tańczyć przed aparatem. Nawiasem mówiąc, na samym początku próbowałem także innego zabiegu. Postawiłem doniczkę w ciemniejszym pomieszczeniu i nastawiłem półgodzinne naświetlenie, aby zarejestrować ruch stokrotki, ale ilość szumów była nieakceptowalna. Ostrość oraz naświetlenie były poprawne, lecz jakość obrazu pozostawiała wiele do życzenia, dlatego zdecydowałem się na fotografowanie kwiatów co dziesięć minut w jasnym pomieszczeniu, co okazało się trafionym pomysłem.

Rzeżucha i 45 godzin czuwania

Schody i moje dwa zwyczajne dni

Przedostatnim wyzwaniem było sfotografowanie schodów mojego domu. Chciałem rejestrować mój ruch na stopniach w ciągu dwóch dni. Na początku wziąłem do ręki stoper i zmierzyłem, ilu sekund potrzebuję, aby spokojnie przemierzyć schody. Oczywiście musiałem pamiętać, że gdy idę w górę, to najpierw muszę wejść na górę, włączyć aparat, nacisnąć spust migawki, zejść i raz jeszcze wejść na górę, aby zarejestrować swój ruch. Ogólnie więc potrzebowałem ok. 20 sekund na niespieszne przemierzenie schodów w dół i w górę. Do zdjęcia użyłem aparatu Nikon D3s, obiektywu 50 mm f/1.4 z nastawioną przysłoną f/16, statywu i wężyka spustowego. Wartość ISO ustaliłem na 2000, a czas naświetlania zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami – na 20 sekund. Pamiętałem, że jeśli będę schodzić, mam spory zapas czasu i nie muszę biec. Próbowałem oczywiście w ramach eksperymentu biec, ale wówczas nie było zakładanego efektu – rozmazanej sylwetki na zdjęciach. Aparat przez dwa dni stał na górze schodów i niemal każdorazowo, gdy schodziłem lub wchodziłem po schodach, o różnych porach dnia, robiłem zdjęcie. Powstało ich kilkadziesiąt, przy czym podczas edycji okazało się, iż często chodziłem jednym torem, przez co nie wszystkie zdjęcia mogłem wykorzystać, gdyż efekty nakładały się zbyt intensywnie w powtarzających się partiach ujęć. Oczywiście końcowy efekt dopracowałem w programie Photoshop, dodając delikatnie szum oraz zamieniając kolorowe zdjęcia na odcienie czerni i bieli. W ten oto niewyszukany sposób powstało jedno ujęcie, które nosi w sobie historię dwóch długich dni. Oto najpiękniejsza moc fotografii.

W poszukiwaniu słońca

Ostatnim zadaniem było sfotografowanie kwiatu i procesu, gdy wraz ze wschodem słońca kwiat zaczyna rozkwitać, aby pod koniec dnia z powrotem się zwinąć. Fotografowanie rozpocząłem o piątej rano. Zerwane pospiesznie kwiaty z domowego ogródka włożyłem do wazonu i postawiłem blisko okna w oczekiwaniu na silniejsze promienie słoneczne. Tak wczesną porą kwiat był jeszcze całkowicie zwinięty i musiałem wyczekać na moment, gdy płatki zaczną się rozwijać. Nastawiłem stoper i przypomnienie w telefonie, aby co siedem minut głos budzika przypominał mi o upływających 420 sekundach – chciałem robić zdjęcia w równych interwałach. Nie wiedziałem, z jaką częstotliwością powinienem naświetlać kadr, aby najlepiej uchwycić życie rośliny. Improwizowałem. Dopiero po godzinie zaobserwowałem pierwszy ruch płatków i rozpoczynający się proces budzenia się kwiatów do życia. Wtedy nastąpił szybki proces – każde kolejne siedem minut owocowało ujęciem pokazującym dalsze otwieranie się kwiatu.