Sprawdzanie
Szeroki Kadr
Poradnik: Historia | Przyroda i krajobraz | Po godzinach | Pionierzy Fotografii | 05.01.2016 | Początkujący | Kolor tła:

Pionierzy fotografii. Peter Henry Emerson: Jak prawdziwy gentleman zapatruje się na fotografię?

Marta Eloy Cichocka

Dodaj do schowka
Autoportret, fot. Gertrude Käsebier, 1900, Portret Petera Henry’ego Emersona, 1897.
źródło: Wikipedia

Peter Henry Emerson
ur. 1856, La Palma, Kuba – 1936, Falmouth, Anglia)

Od medycyny do fotografii

Peter Henry Emerson był synem zamożnego Amerykanina i Angielki. Dzieciństwo spędził na Kubie, gdzie jego ojciec miał plantację. Po śmierci ojca Peter Henry wrócił z matką do Anglii, gdzie spędził resztę życia. Dziś uważany jest za wybitnego brytyjskiego pisarza i fotografa. Był typowym przedstawicielem swojej klasy społecznej: zamożnym, wykształconym, wysportowanym, przystojnym i świadomym swoich przymiotów. Jako rasowy wiktoriański gentleman miał własne zdanie na każdy temat, a niezależność opinii łączył z publicystycznym wręcz zacięciem do ich wyrażania. W dodatku znał się na wszystkim – od bilardu po meteorologię. W 1881 roku ożenił się, napisał swoją pierwszą książkę (podobno w trakcie miesiąca miodowego!) i nabył pierwszy aparat fotograficzny jako uzupełnienie ekwipunku niezbędnego podczas eskapad ornitologicznych. Fotografię studiował jako naukę, równolegle z fizyką i chemią. W 1885 roku ukończył medycynę i uczestniczył w założeniu Camera Club of London, a już rok później został wybrany do rady prestiżowego Towarzystwa Fotograficznego. W tym samym roku opublikował swój pierwszy album czterdziestu fotografii zainspirowanych francuskim malarstwem naturalistycznym. Wtedy też ostatecznie zrezygnował z kariery chirurga na rzecz fotografii i pisarstwa.

Co widzi ludzkie oko

Gdy w 1886 roku wygłaszał jeden ze swoich pierwszych wykładów, Emerson mówił z naukowego punktu widzenia o fotografii jako o sztuce obrazowania. Już wtedy utrzymywał, że fotografia winna naśladować ludzkie oko. Fascynacja naturalizmem i jak najbardziej ostrymi zdjęciami wkrótce ustąpiła miejsca przekonaniu, że oko ludzkie bynajmniej nie postrzega wszystkiego w równie ostry i wyraźny sposób, lecz wręcz przeciwnie – subiektywnie selekcjonuje tylko to, na czym akurat skupia wzrok. Zainteresowany współczesnymi teoriami optycznymi Emerson starał się przenieść tę obserwację na swój sposób fotografowania. I chociaż nie był do końca zadowolony z uzyskiwanych efektów rozmytej ostrości, to przez kolejne lata nadal poszukiwał jak najwierniejszego sposobu odwzorowania w fotografii specyfiki ludzkiego postrzegania świata. Rezultatem tych poszukiwań jest siedem albumów z pejzażami, które Emerson opublikował na przestrzeni kolejnej dekady.

Spętane jarzmem – znajdź podobieństwa Zarzucanie sieci na rzece w hrabstwie Norfolk, fot. Peter Henry Emerson, ok. 1886, reprodukcja: © Bridgeman Art Library / PhotoPower

Na pieńku z establishmentem

Po roku 1895 Emerson nadal uprawiał fotografię, ale publikował już wyłącznie swoją prozę. Jako pisarz i teoretyk fotografii dość odważnie polemizował ze współczesnymi na temat tego, czym jest fotografia i jaka fotografia jest sztuką. Swoje opinie formułował w sposób tyleż elegancki, co kategoryczny. Po publikacji w 1889 roku kontrowersyjnej i opiniotwórczej zarazem książki Naturalistic Photography for Students of the Art niejednokrotnie ścierał się ze zwolennikami artystycznych fotomontaży spod znaku Rejlandera czy Robinsona. Przez pewien czas miał na pieńku z całym wiktoriańskim establishmentem fotograficznym. Emerson postulował uprawianie fotografii jako sztuki samej w sobie, bez konieczności naśladowania malarstwa i rysunku. Krytykował też powszechne wówczas użycie retuszu. Jego fotografia bazuje na pojedynczym nieraz ujęciu danego tematu, gdzie odbitka pochodzi wprost z negatywu bez żadnych artystycznych sztuczek w ciemni. Przewidywania Emersona na temat rozwoju fotografii XX wieku sprawdziły się – natomiast zarówno Rejlander, jak i Robinson byliby przypuszczalnie zachwyceni możliwościami fotografii cyfrowej i programów do obróbki zdjęć. W 1924 roku autor rozpoczął pracę nad historią fotografii artystycznej – dzieło to ukończył tuż przed śmiercią w 1936 roku, na jeden dzień przed swymi osiemdziesiątymi urodzinami. Dziś, gdy niegdysiejsze spory dawno już ucichły, uważany jest przede wszystkim za klasyka dziewiętnastowiecznej fotografii brytyjskiej.

Więcej szczegółów

Peter Henry Emerson, Naturalistic Photography for Students of the Art, MuseumsEtc, Edinburgh 2012
Nancy Newhall, P. H. Emerson: The fight for Photography As a Fine Art, Aperture, New York 1975
John Taylor, The Old Order and the New: P.H. Emerson and Photography, 1885–1895, Prestel, Munich & New York 2006

Masz propozycję na temat poradnika?: Napisz do nas
Oceń :

Zobacz podobne poradniki

rozwiń

Komentarze

todorovsky

Miłośników fotografii ulicznej zapraszam do obejrzenia mojego skromnego albumu https://www.facebook.com/media/set/?set=a.599715680154485.1073741831.387442598048462&type=3 pytania i komentarze mile widziane. pokój!

Dodaj komentarz

Ponieważ nie jesteś zalogowany, Twój wpis będzie musiał zostać zaakceptowany przez moderatora.

Dodaj swój post

kuzar

Fragment ciała2024-03-26 10:13:43 kuzar

Dziękuję z całego serca za to szczególne wyróżnienie, jest dla mnie bardzo ważne. Jestem…

yveta

Fragment ciała2024-03-21 17:05:40 yveta

Dziękuję serdecznie za wyróżnienie. Podziwiam Twoje prace i bardzo się ciesze ze mój pomysł…

stefan

Jan Ulicki2024-03-15 15:45:50 stefan

Po co zwiększać tak bardzo nasycenie? Z dobrych, a nawet bardzo dobrych kadrów wychodzi…

Skibek

Fragment ciała2024-03-07 16:55:13 Skibek

Łoooo, Paaaanie! Dobre prace w tym miesiącu. Coś czuję, że juror będzie miał ciężki orzech…