Oświetlenie sztuczne w fotografii. Ścieżka edukacyjna Szerokiego Kadru
W tym artykule podsuwamy Wam poradniki do przeczytania i obejrzenia, jeśli chcecie dowiedzieć się:
- po co fotografii sztuczne oświetlenie;
- jak przygotować pracownię fotograficzną;
- jak fotografować z lampą błyskową;
- jak fotografować z oświetleniem studyjnym;
- jak osiągnąć profesjonalne rezultaty przy minimum nakładów finansowych;
- jak wykorzystywać sztuczne światło nie tylko w fotografii portretowej.

Światło to jeden z najważniejszych składników fotografii. Kiepsko skomponowane zdjęcie wykonane w magicznym świetle będzie się prezentowało znacznie lepiej niż dobry kadr zarejestrowany w świetle nieciekawym lub niewłaściwym dla danej sceny. Jednak nie w każdej sytuacji możemy liczyć na naturę i wtedy przychodzą z pomocą zdobycze techniki, które pozwalają stworzyć warunki oświetleniowe zbliżone do naturalnych. W każdym razie zbliżone, jeśli chodzi o rezultaty widoczne na zdjęciu, bo przecież o to naprawdę chodzi. Wszak fotograf bez przerwy musi oszukiwać, żeby na dwuwymiarowej fotografii przekazać złożoność trójwymiarowego świata. Czemu to oszustwo (którego bynajmniej nie piętnujemy, ponieważ jest wrodzoną cechą fotograficznego medium) nie miałoby obejmować również oświetlenia? Doświadczenie i umiejętności pozwalają więc np. Łukaszowi Sokołowi wykreować w studio „letni" portret, który w rzeczywistości z ciepłym naturalnym oświetleniem nie ma nic wspólnego – poza tą jedną rzeczą, która się liczy, czyli wyglądem fotografii.
Są też oczywiście mniej romantyczne zastosowania oświetlenia sztucznego i modyfikatorów światła takich jak np. blenda (odbłyśnik). Bardzo często potrzebujemy po prostu delikatnej korekty oświetlenia zastanego – doświetlenia twarzy, zmniejszenia kontrastu. Wszystko po to, żeby obejść akomodację ludzkiego oka, które zwężając i rozszerzając źrenice, dostosowuje się do jasności oglądanej przez nas sceny. Kiedy patrzymy na ciemne obszary, źrenice się rozszerzają i widzimy wyraźnie to, co skrywa się cieniu, mimo że chwilę wcześniej obserwowaliśmy np. skąpaną w słońcu plażę. A mózg składa to wszystko w spójną całość. Na zdjęciu tak się nie da. Dlatego musimy wyrównać poziom jasności fotografowanej sceny, żeby aparat dobrze zarejestrował to, na czym nam zależy. Czasami wystarczy odpowiednia korekta w postedycji, kiedy indziej lepiej zrobić to na miejscu w momencie naświetlania zdjęcia. Nie wszystko da się bowiem poprawić/zmienić w komputerze. Poza tym znacznie lepiej od razu mieć dobre zdjęcie (takie, które nie wymaga dużych zmian), zwłaszcza jeśli fotografujemy człowieka, który chce na tym zdjęciu wyglądać jak człowiek...
Nie samym portretem człowiek żyje
Naturalnym tematem studyjnym i jednocześnie najczęstszym tematem fotograficznym w ogóle jest portret. Tu wybór szerokokadrowych materiałów jest przebogaty. Od prostych poradników, prowadzących krok po kroku do udanych zdjęć przedmiotów, które chcemy sprzedać w internecie, po zaawansowane artykuły Arka Kempki dotyczące m.in. fotografowania przezroczystości (szkło i płyny w ruchu) i żywności. Materiały przygotowane przez tego autora zawierają mnóstwo diagramów rozstawienia świateł i wiele cennych informacji o strategiach wykorzystania różnych rodzajów oświetlenia studyjnego.

Nie może też zabraknąć porad typu DIY i takich, które podpowiadają, jak osiągnąć profesjonalne rezultaty, pracując zwykłą zewnętrzną lampą błyskową. W końcu nie każdy może i nie zawsze chce inwestować w kosztowne akcesoria. Miłośników coraz popularniejszej fotografii kulinarnej zainteresują nasze poradniki uczące, jak ugryźć tę dziedzinę. Naturalnie z dużym naciskiem na oświetlenie. Na przeciwległym końcu skali fotograficznych tematów, które możemy chcieć samodzielnie oświetlić (lub doświetlić), są wnętrza i całe budynki (w każdym razie na drugim końcu skali w stosunku do zawartości naszego talerza...). Mamy artykuły również na ten temat.
Wchodzimy do studia
Skoro rozmawiamy o oświetleniu, nie możemy pominąć naturalnego środowiska fleszy, czyli fotograficznego studia. Na początek polecamy dwuczęściowy materiał Michała Lei, który podpowiada, jak przygotować pracownię fotograficzną. Zaczynamy od wyboru odpowiedniego pomieszczenia, które należy następnie we właściwy sposób dostosować do naszych potrzeb. Warto pamiętać, że studio to nie tylko same lampy i tło, ale też statywy (na oświetlenie, aparat i akcesoria) i rozmaite akcesoria do modyfikacji światła (nie wspominając już o wyposażeniu niefotograficznym, a niezbędnym – jak np. garderoba).

Polecamy też cykl wideoporadników, w których na temat różnych zagadnień związanych z pracą w studio opowiada Szymon Kobusiński. Omawia rodzaje źródeł światła, sposoby modelowania światłem oraz inne zagadnienia techniczne. Nawet jeśli nie stać nas na korzystanie z kosztownych profesjonalnych rozwiązań, warto zajrzeć za kulisy komercyjnych produkcji. Chociażby po to, żeby wiedzieć, jakie elementy wyposażenia możemy spróbować przygotować domowymi sposobami.
Doświadczenia fotografów
Tradycyjnie polecamy zapoznanie się z opisami doświadczeń samych fotografów. Nierzadko bowiem ograniczenia, na które często narzekamy (czy to lokalowe – że studio za małe, czy sprzętowe – że zawsze czegoś nam brakuje), okazują się niezwykle stymulujące/pobudzające dla kreatywności. Znakomitym przykładem mogą być dwie z poniższych historii zdjęć, w których o kulisach powstania swoich prac opowiadają Wacław Wantuch i Leszek Szurkowski. Polecamy również wywiady z naszymi fotografami miesiąca, wśród których znajdziecie kilku prawdziwych mistrzów światła.
Zobacz podobne poradniki
Co powinien wiedzieć każdy fotograf – podstawy fotografii. Ścieżka edukacyjna Szerokiego Kadru

Budowa i obsługa podstawowego sprzętu fotograficznego. Ścieżka edukacyjna Szerokiego Kadru

Fotografia makro. Ścieżka edukacyjna Szerokiego Kadru

Fotografia krajobrazowa. Ścieżka edukacyjna Szerokiego Kadru
