Na wyścigi, czyli fotografia w ekspresowym tempie

Chcę się z wami podzielić kilkoma zdjęciami, które wymagają od fotografa nieco inwencji twórczej, sprawnej pracy z lampą błyskową oraz chęci spędzenia kilkudziesięciu minut z aparatem w ręku w mokrym środowisku pracy. Postawiłem sobie kilka wyzwań: sfotografować kroplę wody, falujące wino w kieliszku, wino tryskające z butelki oraz pękające balony z wodą. Kiedy zaczynałem pisać ten tekst, nie miałem w głowie gotowych rozwiązań, nigdy wcześniej nie fotografowałem takich tematów i założyłem, że będę się kierował instynktem fotograficznym. Nie chciałem korzystać z żadnych podpowiedzi, które z pewnością można znaleźć w internecie. Fotografowanie ekstremalnie szybkich scen było wyzwaniem i żywiołem, który starałem się ujarzmić.

Kropla wody, czyli rozgrzewka

Sfotografowanie spadającej kropli wody wydawało mi się prostym zadaniem. Miałem do dyspozycji: pełnoklatkową lustrzankę cyfrową Nikon D3s, lampę błyskową SB-910, a także zestaw do bezprzewodowego wyzwalania flesza składający się z nadajnika (montowanego na aparacie) i odbiornika (do niego montuje się lampę błyskową). Jeśli chodzi o to ostatnie urządzenie, trzeba pamiętać, by wybrany model działał ze wszystkimi szybkościami synchronizacji aż do ¹⁄₈₀₀ s. Inaczej będziecie mieli problemy z zamrożeniem wody w ruchu – zwłaszcza w przykładach z dalszej części poradnika.

Wielokrotnie fotografowałem ludzi w deszczu, więc wiedziałem, że krople wody w ruchu wyglądają na zdjęciach najlepiej, kiedy źródło światła znajduje się za nimi, czyli gdy strumień światła lampy błyskowej skierowany jest w stronę obiektywu aparatu. Wlałem więc na płaski czarny talerzyk trochę wody (około 1 cm), a lampę postawiłem za talerzykiem. Nie skierowałem jednak lampy prosto w obiektyw, ponieważ obawiałem się spadku kontrastu zdjęcia. Postawiłem za talerzykiem niebieską tekturę i w nią właśnie skierowałem błysk lampy. Założenie było takie, aby strumień światła trafił na tło, a później odbity podświetlił od tyłu kroplę wody spadającą na talerzyk. Liczyłem na to, że flesz odbijający się od niebieskiej tektury ustawionej za talerzykiem da w efekcie niebieską poświatę na zdjęciu. Nie pomyliłem się. Nad talerzykiem na wysokości ok. 20 cm powiesiłem woreczek z wodą, w którym zrobiłem niewielki otwór, aby woda zaczęła kapać. Oczywiście ostrość ustawiłem manualnie. Użyłem w tym celu linijki, którą położyłem na talerzyku w miejscu, gdzie lądowały krople wody z woreczka.

Parametry ekspozycji ustawiłem następująco: czas otwarcia migawki ¹⁄₂₅₀ s, przysłona f/11, ISO 250. Balans bieli pozostawiłem w trybie automatycznym, a lampę ustawiłem w trybie manualnym (M) na ¹⁄₁₆ mocy błysku. Do zrobienia zdjęcia spadającej kropli użyłem obiektywu 105 mm f/2.8. Aparat oczywiście był ustawiony na statywie, aby zminimalizować drgania i skupić się na uchwyceniu momentu, gdy spadająca kropla dotknie tafli wody. Do aparatu podłączyłem wężyk spustowy, którym robiłem zdjęcia. Ponieważ nie używałem zaawansowanych rozwiązań do uchwycenia spadającej kropli, musiałem bazować na swoim refleksie, aby w odpowiednim momencie wyzwolić migawkę. Kilkadziesiąt prób i… kilka ze zdjęć idealnie uchwyciło moment, gdy kropla wody wpadała do talerzyka z cieczą.

Po uzyskaniu satysfakcjonującego mnie rezultatu przeszedłem do drugiego ujęcia. Postawiłem sobie za cel sfotografowanie wina wylewającego się z kieliszka oraz wystrzelającego w górę z butelki. Mokro wszędzie, co to będzie, co to będzie…

Ponieważ serce nie pozwalało mi chlapać czerwonym winem po studiu i marnować ten królewski trunek, postanowiłem zamiast wina użyć wody z czerwonym barwnikiem spożywczym. Założyłem, że jeśli kolor nie będzie idealny, dopracuję go w programie Photoshop podczas edycji.

Wziąłem się do pracy. Najpierw obłożyłem 10 m² podłogi folią ochronną, aby zminimalizować sprzątanie, które niewątpliwie czekało mnie po sesji. Od razu podpowiem – jeśli założycie, że wystarczy uważać, by nie ochlapać sobie ubrań i ścian, bardzo się pomylicie. Studio na pewno trzeba będzie wytrzeć, wysuszyć i wyczyścić.

Na przykrytej folią podłodze postawiłem zakryty kolejną płachtą folii biały stoliczek. Za stoliczkiem w odległości ok. 1 metra ustawiłem białe tło, które z góry przeznaczyłem do wyrzucenia po sesji. Lampę błyskową umieściłem pod stolikiem i skierowałem na tło, aby ładniej wyeksponować wino i szkło kieliszka oraz uzyskać efekt białego tła. Jak się pewnie domyślacie, na flesz nałożyłem przezroczysty woreczek, aby uchronić go przed zamoczeniem. Lampa była schowana pod stolikiem, żeby światło odbijało się od białego tła, ale by jego źródło nie było widoczne w kadrze.

Ponieważ chciałem, aby na zdjęciu widać było nie tylko kieliszek, ale też efektowny strumień wina, zdecydowałem się na ogniskową szerszą niż przy pierwszym zdjęciu – użyłem obiektywu 50 mm f/1.4. Wartość przysłony ustawiłem na f/11. Wybrałem niską czułość (ISO 250), aby zminimalizować ryzyko pojawienia się szumów. Czas otwarcia migawki wyniósł ¹⁄₂₅₀ s. Moc lampy błyskowej w trybie manualnym ustawiłem na ¼. Ostrość nastawiłem na środek kieliszka, po czym włączyłem tryb manualny, żeby aparat nie próbował zmieniać odległości ogniskowania pomiędzy ujęciami. Musiałem tylko pamiętać, aby ruszać kieliszkiem po stoliku w jednej linii, by nie wyjechać nim poza płaszczyznę ostrości. Udało się. Już po kilku próbach uzyskałem zdjęcia z efektami, na których mi zależało. Na koniec zrobiłem jeszcze zdjęcie nieruchomego kieliszka i dolnej części nóżki, aby w Photoshopie wykorzystać dolną część ujęcia i zlepić dwie fotografie w jedną. Wszystko po to, aby na finalnym ujęciu nie było widać ręki, która potrząsała kieliszkiem podczas fotografowania.

Oczywiście jeśli dojdziecie do wniosku, że wolicie fotografię kieliszka, który nie stoi na jasnym stole, wystarczy w programie do obróbki zdjęć wyciąć tło i pozostawić na ostatecznym ujęciu jedynie sam kieliszek w winem.

 

 

Czas na deser, czyli balony w akcji

No dobrze, jak dotąd wszystko wychodzi. W takim razie czas przyjrzeć się trudniejszemu zagadnieniu. Jak sfotografować eksplozję balonu napełnionego wodą? Tutaj musiałem już trochę dłużej pomyśleć. Najpierw ze sklepu przywiozłem 50 kolorowych balonów. Każdy napełniłem wodą, tak aby wielkością przypominały duże dojrzałe grejpfruty. Wyczyściłem wszystkie plamy po „winie” i przyniosłem do studia wielką balię, którą podstawiłem pod poziomy drążek zawieszony między dwoma statywami. Na drążku wesoło kiwał się kolorowy balon z wodą, gotowy do wybuchu.

Tło zmieniłem na czarne, ale czułem, że dotychczasowy czas ¹⁄₂₅₀ sekundy będzie za długi i nie uda mi się zamrozić strzelającej wody. Rozpocząłem od ułożenia czerwonego balonu na kobiecej dłoni (nie mojej, jak się domyślacie) i poprosiłem moją uroczą asystentkę o przebicie balonu długim, cienkim zaostrzonym drutem na hasło „gotowe”. Pierwszy balon pękł przy czasie ¹⁄₈₀₀ s, który spowodował zbyt duże rozmycie wody. Skróciłem więc czas do ¹⁄₃₂₀₀ s i nastawiłem przysłonę na wartość f/5. Czułość pozostawiłem na poziomie ISO 250. Tym razem wszystko prawie wyszło – z wyjątkiem tego, że nieco spóźniłem naciśnięcie spustu migawki. Powtórzyłem więc eksperyment trzykrotnie, wyzwalając lampę, która stała na dole obok miski (strumień światła skierowany był bezpośrednio na balon, manualny tryb pracy flesza, moc ½). W ten sposób udało się uzyskać poniższy efekt.

Poniższe dwa ujęcia powstały, gdy zadowolony z otrzymywanych efektów zacząłem wykorzystywać przygotowane wcześniej balony z wodą. Za każdym razem ustawienia były podobne: krótki czas naświetlania ¹⁄₆₄₀₀–¹⁄₈₀₀₀ s, przysłona w granicach f/4.5–8.0, a czułość nie niższa niż ISO 400. Bez wątpienia pod koniec sesji częściej udawało mi się wstrzelić w moment, gdy woda wystrzeliwała z balonów. Całość podrasowałem jeszcze lekko w komputerze.