Katalogowanie i archiwizacja zdjęć. Część 2. - Archiwizacja

Wewnętrzne dyski twarde

Najprostszą metodą przechowywania zdjęć jest zapisanie ich na dysku twardym zamontowanym w komputerze. To wygodne rozwiązanie, które pozwala na szybkie przeglądanie zdjęć, edytowanie ich oraz pokazywanie znajomym. Obecnie dyski twarde nie są drogie, mają olbrzymie pojemności
i charakteryzują się sporą niezawodnością, co nie znaczy, że nie ulegają awariom.

Awarie dysków

Bardzo rzadko dochodzi do uszkodzenia samego dysku bądź awarii komputera, która kończy się zniszczeniem dysku. Podstawowe zagrożenia
to błędna praca systemu operacyjnego lub zawirusowanie komputera. Dlatego też najlepiej przeznaczyć na zdjęcia osobny dysk.

Dyski twarde należą do najbardziej trwałych elementów systemu, ale im także przydarzają się usterki. Zazwyczaj jednak o zbliżającej się awarii świadczą dziwne wibracje dysku, nietypowe dźwięki, jakie z niego dobiegają, albo znaczne spowolnienie pracy dysku czy chwilowe przestoje. Mamy więc trochę czasu na skopiowanie zdjęć.

System RAID

Najczęściej za utratę danych winę ponosi wadliwa praca systemu operacyjnego lub jednego z programów. Wystarczy jeden błędny zapis na dysku i możemy stracić dostęp do całej jego zawartości. W takiej sytuacji dane z dysku można zwykle w dużej części odzyskać za pomocą specjalnego programu. Jest to jednak długotrwałe i wymaga podłączenia innego dysku, na którym będą zapisywane odzyskane pliki. Operację taką znacznie łatwiej wykonać, jeżeli mamy w komputerze dwa dyski albo dysk jest podzielony
na kilka dysków logicznych. Najlepszym zabezpieczeniem jest zamontowanie w komputerze przynajmniej dwóch dysków i połączenie ich w macierz typu RAID 1. Dane są wówczas zapisywane równocześnie na obu dyskach
i w przypadku awarii jednego z nich zostają zachowane na drugim.

Dyski logiczne

Dysk twardy warto podzielić na tzw. dyski logiczne, które widziane są jako odrębne urządzenia. Jeżeli mamy jeden dysk twardy, to najlepiej podzielić
go na 3 dyski logiczne przeznaczone dla systemu (ok. 50 GB), programów
(ok. 100−150 GB) i dane. Dzięki temu nawet jeżeli awarii ulegnie system,
to instalując go ponownie, nie stracimy danych. Na osobne dyski logiczne warto też podzielić dysk przeznaczony tylko dla zdjęć. Mając kilka dysków logicznych, łatwiej odzyskać dane, bo mamy je gdzie zapisać.

Wymienne dyski twarde

Jeśli mamy duże zbiory zdjęć, warto zastosować specjalne kieszenie, które pozwalają na łatwą wymianę dysku w komputerze. Montuje się tylko ramkę, do której wkładana jest szuflada z dyskiem. Wystarczy kupić kilka takich szuflad i można w nich zamontować oddzielne dyski przeznaczone na zapis zdjęć. Przy wymianie dysku musimy jednak wyłączać komputer. Za to dysk pracuje równie szybko jak napędy zamontowane w obudowie komputera. Szuflady nie są drogie, a ich stosowanie jest bardzo proste.

Zewnętrzne obudowy dysków

Najwygodniejszym rozwiązaniem jest zastosowanie zewnętrznej obudowy
na dysk, co pozwala podłączyć go bez konieczności wprowadzania zmian
w komputerze. Obudowy takie podłącza się do komputera za pośrednictwem złącza USB, FireWire lub E-SATA. Możemy w ten sposób podłączyć do zwykłych komputerów dyski typu 2,5 cala, które są nieduże i bardziej odporne na wstrząsy. Niestety są też droższe od dysków 3,5-calowych.

Zalety obudowy zewnętrznej

Proste obudowy nie są drogie i pozwalają podłączyć do komputera dyski
o różnych rozmiarach oraz interfejsach. Należy tylko dopasować obudowę
do posiadanego dysku. Jeżeli korzysta ona ze złączy USB lub FireWire, możemy podłączać i odłączać dysk bez wyłączania systemu. Na dysku
w takiej obudowie można przenosić dane między komputerami. Łatwo wymienia się dyski w samej obudowie, istnieją nawet obudowy, do których wystarczy wsunąć dysk i zamknąć pokrywę. Poza tym z chwilą wyłączenia obudowy zewnętrznej dysk jest zabezpieczony przed wszelkimi awariami.

Wady obudowy zewnętrznej

Wymiana danych przez złącze USB lub FireWire jest znacznie wolniejsza niż przez złącze wewnętrzne komputera, chyba że zastosujemy obudowę
z gniazdem E-SATA. Przez USB 2.0 lub FireWire można przesyłać dane
z szybkością 60 MB/s, ale rzadko osiąga ona 30 MB/s. Wewnętrzny interfejs SerialATA pozwala na uzyskanie przesyłu ponad 100 MB/s. Taki sam transfer jak w dysku wewnętrznym uzyskamy, stosując interfejsy typu USB 3.0
i FireWire 800. Obudowy z tego typu portami są już dostępne. Jeżeli chcemy je zastosować, a komputer nie jest wyposażony w gniazda tego typu, możemy go rozbudować o kartę z odpowiednim kontrolerem.

Wykorzystanie gniazda E-SATA

Taki sam transfer jak w dyskach wewnętrznych uzyskamy, korzystając
z obudowy wyposażonej w złącze E-SATA. Pozwala ono podłączyć dysk bezpośrednio do kontrolera dysków komputera. Należy tylko zamontować
w komputerze specjalną przejściówkę. Obudowę taką można też podłączyć do laptopów dysponujących gniazdem E-SATA. Wymaga to tylko odpowiedniej konfiguracji BIOS-u komputera, aby bez jego wyłączania możliwe było podłączanie i odłączanie dysku. Jeżeli nie zostało to zrobione przed instalacją systemu (mowa o systemach Microsoft Windows), należy go odpowiednio zmodyfikować. Jeśli tego nie zrobimy, dysk musi być włączony przed uruchomieniem systemu i nie wolno go wyłączać przed wyłączeniem komputera.

Dyski przenośne

Jeżeli często zdarza się nam przenosić duże zbiory danych między różnymi komputerami, należy zastosować do ich przechowywania dyski przenośne.
Są to specjalne obudowy, we wnętrzu których zamontowane są typowe dyski twarde. Jednak w odróżnieniu od opisanych obudów zewnętrznych, urządzenia te wyposażone są w mechanizmy dodatkowo chroniące dysk przed uszkodzeniem. Niestety za taki dysk musimy zapłacić nieco więcej niż za zwykłą obudowę i podobny dysk, do tego zazwyczaj nie jest w nich możliwa wymiana napędu.

Zewnętrzne dyski sieciowe

Jeżeli chcemy udostępniać swoje zbiory wielu osobom, możemy zastosować zewnętrzne dyski sieciowe, które podłącza się bezpośrednio do sieci komputerowej. Są one dostępne dla wszystkich użytkowników sieci, jeżeli tylko znają oni hasła dostępu.

Rozwiązanie to można wykorzystać, przesyłając wykonane zdjęcia od razu na własny dysk z dowolnego miejsca na świecie, jeżeli tylko mamy dostęp do Internetu. W takich urządzeniach montowane są zwykle dyski przystosowane do długotrwałej pracy. Dostępne są też obudowy kryjące dwa dyski połączone w macierz RAID, co znacznie podnosi bezpieczeństwo danych. Wadą dysków sieciowych jest ograniczona szybkość przesyłu danych.

Databanki

Osoby często podróżujące mogą skorzystać z urządzeń zwanych databankami. Zazwyczaj są to dyski twarde umieszczone w specjalnych obudowach, które wyposażone są w gniazda na karty pamięci i porty USB. Dzięki nim można przegrywać zdjęcia bezpośrednio z kart pamięci lub
z aparatów na dysk. Droższe odmiany databanków dysponują ekranami LCD
i pozwalają przeglądać zdjęcia (również w najpopularniejszych formatach RAW), a nawet je edytować. Niektóre z nich potrafią też odtwarzać pliki muzyczne i filmowe.

Karty pamięci i dyski SSD

Szybki rozwój pamięci flash pozwolił na opracowanie urządzeń, które zapewne już niedługo zastąpią klasyczne dyski twarde. Można do nich zaliczyć nawet zwykłe karty pamięci o dużych pojemnościach. Obecnie dostępne są już karty mieszczące 16, 32 i 64 GB danych. Szybkość zapisu
i odczytu danych niewiele ustępuje dyskom i ograniczona jest głównie przez interfejs użyty do podłączenia karty. Same karty, takie jak CF Extreme Pro firmy SanDisk o pojemności 64 GB, są w stanie uzyskać transfer na poziomie 90 MB/s. Szybki transfer danych można uzyskać, stosując pamięci flash wykonane w formie dysku SSD. Napęd tego typu firmy PQI, o pojemności 32 GB, osiąga 100 MB/s (gdy jest podłączony do portu E-SATA). Pamięci flash są przy tym znacznie bardziej odporne na awarie od tradycyjnych dysków, ponieważ nie zawierają ruchomych części. Na razie ich cena jest jeszcze bardzo wysoka, ale niewykluczone, że w ciągu kilku lat zdominują rynek.
Z pewnością już niedługo zamiast dysków lub płyt typu Blu-ray czy DVD stosować będziemy do przechowywania danych karty pamięci i dyski SSD.

Rozwój usług internetowych sprawił, że dostępne stały się najbezpieczniejsze sposoby przechowywania zdjęć. Możemy ulokować pliki ze zdjęciami na serwerach sieciowych różnych firm, dzięki czemu dostępne są one w każdym zakątku świata, do którego dociera Internet. Z dowolnego miejsca możemy też natychmiast przegrać na serwer sieciowy wykonane właśnie zdjęcia. Będą one tam znacznie bezpieczniejsze niż na dysku twardym czy płycie DVD. Do przechowywania zdjęć
w sieci możemy wykorzystać specjalne portale takie jak Picasa Web Album, Windows Live czy Photoshop.com albo portale społecznościowe typu Nasza-klasa czy Flickr lub tzw. dyski FTP.

Wybierając tego typu serwis, warto zwrócić uwagę na udostępnianą za darmo ilość miejsca. Szybko może się okazać, że nawet 1 czy 2 GB to zbyt mało, dlatego warto zainteresować się ofertą Microsoftu, którego album Windows Live oferuje aż 25 GB miejsca. Oczywiście zawsze możemy skorzystać z oferty odpłatnej. Zwykle za niewielką kwotę otrzymujemy dostęp do znacznie większych niż darmowe zasobów oraz do ciekawych usług. Zazwyczaj jednak zdjęcia zamieszczane w takich serwisach muszą być zmniejszone. Niektóre portale wykonują taką operację automatycznie, inne po prostu limitują wielkość poszczególnych plików. Jest to korzystne, gdy chcemy, aby zdjęcia były oglądane przez znajomych, ale chcąc wykonać kopię bezpieczeństwa zdjęć, lepiej je zapisywać w postaci oryginalnej,
do czego można wykorzystać serwery FTP.

Poniżej linki do kilku takich portali:
www.album.astral.pl
albumik.pl
www.web-album.org
www.picasaweb.google.pl